İstanbul Devlet Opera ve Balesi, Rus besteci P. İ. Çaykovski’ nin 1891 yılında bestelediği son eseri olan Fındıkkıran balesinin prömiyerini dün akşam gerçekleştirdi.
Küçük Alman kız Clara Stahlbaum’un yeni yıl hediyesi olarak aldığı fındıkkıran oyuncağı ile ilgili rüyalarının konu edildiği büyü-masal tarzı Fındıkkıran balesinin prömiyeri Atatürk Kültür Merkezi – Türk Telekom Opera Salonu’nda yapıldı. Biletleri satışa çıkar çıkmaz biten prömiyer muhteşemdi. Eserde yer alan sanatçılar, orkestra ve özellikle İstanbul Devlet Opera ve Balesi – Çocuk Balesi öğrencilerinden 16 öğrencinin dansları tüm sanatseverler tarafından coşkuyla alkışlandı.
Alman yazar E. T. A. Hoffmann’ın değişik ülkelerdeki benzer halk öykülerinden yola çıkarak 1816‘da yazdığı ‘’Fındıkkıran ve Fareler Kralı’’ adlı öyküyü, ünlü Fransız yazar Alexandre Dumas (père); hikayenin kasvetli havasını yumuşatıp bir masal havasına dönüştürerek, uyarlama ve çeviri şeklinde 1844‘te yayımlamıştır.
St. Petersburg‘daki Krallık Tiyatroları’nın 1890’larda yönetmeni olan Ivan Vsevolozhsky, Dumas’nın Fındıkkıran öyküsünün iyi bir bale eseri olabileceğini düşünmüş ve Çaykovski’den bu konu üzerine bir bale bestelemesini istemiştir. Çaykovski’nin, Krallık Tiyatrosu’nun bale yönetmeni Fransız asıllı ünlü koreograf Marius Petipa’nın hazırladığı detaylı libretto üzerine bestelediği Fındıkkıran balesinin dünya prömiyeri 18 Aralık 1892‘de yapılmış ancak başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu başarısızlığa rağmen sonraki yıllarda çeşitli koreografların eserde düzenlemeler yaparak yeniden sahnelemeleri sayesinde bale, kaybolup gitmekten kurtulmuştur.
Bir yeni yıl klasiği olarak dünyadaki bütün bale topluluklarının repertuvarında değişmez bir yer alan Fındıkkıran balesinin koreografisi Mehmet Balkan’ a ( M.Petipa – L.Ivanov’ dan sonra) ait. İki perdelik eseri Lale Balkan sahneye koydu.
Skoda’nın kostüm sponsoru olduğu Fındıkkıran, Ocak ve Şubat aylarında da bale severlerle buluşmaya devam edecek.
P. İ. ÇAYKOVSKİ
FINDIKKIRAN
Bale 2 Perde
Reji ve Koreografi: Mehmet BALKAN ( M.Petipa – L.Ivanov’ dan sonra)
Orkestra Şefi: İbrahim YAZICI / Zdravko LAZAROV
Sahneye Koyan: Lale BALKAN
Dekor: Tayfun ÇEBİ
Kostüm: Sevtaç DEMİRER
Işık: Taner AYDIN
Video Prodüksiyon: Ahmet ŞEREN
Şeker Perisi / Clara: Büşra AY
Prens / Clara’nın Erkek Arkadaşı: Çağatay ÖZMEN
Çiçek Valsi Prens: Oliver SPENCE
İyilik Perisi: Ayça ANIL
Drosellmayer: M. Nuri ARKAN
Baba: Alkış PEKER
Anne: Ayşe KIRAN
Büyükanne: Tülay YALÇINKAYA
Büyükbaba: Özerk TOZKOPARAN
Colombine: Zeynep GÜÇOĞLU
Harlequin: Can BEZİRGANOĞLU
Fındıkkıran: Can BEZİRGANOĞLU
Kral Fare: Egemen KEMENT ve İstanbul Devlet Opera ve Balesi sanatçıları prömiyer akşamı eserde dans ettiler.