Genellikle kadınlarda daha sık görülen osteoporoz yani halk arasında bilinen adıyla kemik erimesi son dönemde erkeklerde de sıkça görülmeye başladı. Kemiklerin zaman içinde daha zayıf ve kırılabilir hale gelmeleriyle ortaya çıkan kemik erimesine karşı hareketli olmanın faydalı olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı, Kayropraktist Prof. Dr. Semih Akı, “Egzersizler özellikle sırtı germek, omurganın duruşunu geliştirmek ve kasları güçlendirmek için faydalı. Ancak değişen osteoporoz derecelerine ve kırık riskine bağlı olarak her egzersiz, her hasta için uygun olmayabilir. En doğru ve en güvenli egzersiz programı için bir uzmana danışılması önemli” açıklamasında bulundu.
Osteoporoz yani kemik erimesinin vücuttaki kemiklerin sertliklerinin azalıp, kalitelerinin bozulması sonucunda daha zayıf ve kırılgan hale gelmeleriyle ortaya çıkan bir hastalık olduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı, Kayropraktist Prof. Dr. Semih Akı, “Kemik anlamındaki “osteo” ile gözenekli anlamına gelen “poroz” kelimelerinin bir araya gelişinden adını alan osteoporoz, kadınların özellikle menopoz dönemiyle birlikte sıkça karşılaştıkları bir hastalık. Ancak osteoporoz, günümüzde erkeklerin de önemli bir sorunu. Öyle ki, tüm iskeleti etkileyen kemik erimesinin 70 yaş üstü erkek ve kadınlarda görülme riski artık eşit” hatırlatmasında bulundu.
Kemik erimesinin 8 işareti
Omur, kalça ve bileklerde kırık ile ortaya çıkan hastalığın tedavisinde ilaçların yanı sıra beslenme ve egzersiz gibi yaşam tarzına yönelik düzenlemelerin de önemli olduğunun altını çizen Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı, Kayropraktist Prof. Dr. Semih Akı, “Omuz, kalça, el bileği ve diğer kemiklerde görülen (frajilite) kırıklar, ani ve şiddetli bel veya sırt ağrısı, boy kısalması ve kamburluk, karın, göğüs boşluğunda daralma ve buna bağlı bulgular, vücut görüntüsünün bozulması, psikolojik/sosyal sonuçlar ve yaşam kalitesinde bozulma kemik erimesinin 8 işaretini oluşturuyor” dedi.
Tanı için kemik mineral yoğunluk ölçümü yapılıyor
Teşhis için kullanılan en önemli yöntemlerin başında kemik mineral yoğunluk ölçümünün geldiğini söyleyen Prof. Dr. Semih Akı, “Kemik yoğunluğunu ölçmek için kullanılan kemik dansitometresinde kaynak olarak dozu düşük X ışınından yararlanılıyor. Omurga ve kalça kemiğinin ölçüldüğü bu yöntemin süresi 2-7 dakika ve herhangi bir yan etkisi yok. Buna ek olarak kesin tanı için ayrıca sırt ve bel filmleri ile kan ve idrar tahlillerinin sonuçlarından da yararlanılıyor” açıklamasında bulundu.
Tedavide öncelik kemiklerin korunması
Osteoporozun tedavisinde önceliğin kemiklerin korunması ve kırık riskini düşürmek olduğunu vurgulayan Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı, Kayropraktist Prof. Dr. Semih Akı, “Kemik kaybının en aza indirilmesi için sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite ve egzersiz, yeterli kalsiyum ve D vitamini takviyesi korunma açısından tedavinin bir parçası. Ancak kemik mineral yoğunluğunu koruyacak ve artıracak ilaçlara da başvuruluyor. Bu ilaçlar hap şeklinde ağızdan kullanılabileceği gibi, enjeksiyon şeklinde de olabiliyor” dedi.
Egzersiz kemik sağlığına iyi geliyor
Fiziksel aktivite ve egzersizlerin maksimum kemik yoğunluğunun artırılmasında ve korunmasında önemli bir role sahip olduğunun altını çizen Prof. Dr. Semih Akı, “Düzenli egzersiz; kasları güçlendiriyor, destek doku elastikiyetini sağlıyor, denge ve koordinasyonu geliştiriyor, duruşun korunmasına yardımcı oluyor, yaşam kalitesini artırıyor. Dolayısıyla osteoporoz süresince yapılan egzersizlerin hem ruhsal hem de fiziksel sağlık üzerinde sayısız olumlu etkisi var” açıklamasında bulundu.
Egzersizler için doktora danışılmalı
Egzersizlerin özellikle sırtı germek, omurganın duruşunu geliştirmek ve kasları güçlendirmek için faydalı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Semih Akı, “Ancak değişen osteoporoz derecelerine ve kırık riskine bağlı olarak her egzersiz her hasta için uygun olmayabilir. Osteoporoz süresince, kas gücünü artıran egzersizler, germe, denge, aerobik ve yüksek etkili egzersizler yapılabiliyor. Egzersizler için haftada 3 gün / 45-60 dakika süre ayrılabilir. Programa germe ve denge çalışmalarıyla başlanıp, sonrasında ağırlık taşıma ile devam edilebilir. Her hastanın kendi özel egzersiz programı için mutlaka kendi doktoruna danışması önemli” tavsiyesinde bulundu.
Germe egzersizleri
- Ayaktayken kollar yukarı uzatılır ve parmak ucunda yükselip derin bir nefes alınır. 30 saniye bu şekilde beklenir.
- Bacakların arka bölümündeki kasları germek için bir çarşaftan faydalanılır. Her iki bacağa da tek tek uygulanır, yavaşça gerilerek bırakılır.
- Ayaktayken kollar öne doğru gergin biçimde uzatılır. Eller kenetlenerek 15-20 saniye beklenir ve daha sonra gevşetilir.
Denge egzersizleri
- Düz bir çizginin üzerinde yürüyerek dengenin geliştirilmesi sağlanır.
- Kollar yana açılır ve 30-60 saniye tek ayak üzerinde durulur.
Aerobik egzersizler
- Tempolu yürüyüşler
- Step
- Dans
- Merdiven inip çıkmak
Etkisi yüksek egzersizler
- Kolları yukarı doğru uzatıp ya da kol ve bacakları yana açarak zıplama. Bu egzersizlere menopozdan önce başlanması daha doğrudur. Özellikle eklem rahatsızlıkları ve denge sorunları olanlar için uygun değildir.
Ağırlıkla yapılan egzersizler
- Elde taşınan hafif ağırlıklar ile genellikle oturur pozisyonda yapılır. Ağırlıklar zaman içinde giderek artırılabilir.