Diyetisyen Ezgi Şen, kilo vermek isteyenlerin gündeminde olan popüler diyetler hakkında bilgi verdi.
Sürekli değişen yaşam şartları ile birlikte yeme alışkanlıklarımız değişir. Değişen yeme alışkanlıklarımız çağımızın en büyük sorunlarından biri olan obeziteyi de beraberinde getirir.
Zaman geçtikçe farklı çeşitlerde diyet modelleri karşımıza çıkıyor. Hal böyle olunca birbirinden popüler diyetlere olan ilgi günden güne artıyor. Bu tarz diyetler, kilo vermek isteyen insanlara her zaman bir umut ışığı oluyor. Popüler diyetler konusunda unutulmaması gereken bir nokta vardır ki bazı diyet çeşitleri uzun vadede sağlığımız için ciddi anlamda riskler teşkil edebilir. Diyetin, her zaman kişiye özel hazırlanması gerektiği unutulmamalıdır. Peki bu popüler diyet modelleri nelerdir? Nasıl uygulanır?
KETOJENİK DİYET
Ketojenik diyetin öne çıkan, en çarpıcı özelliği; enerjinin besin ögelerine dağılım oranıdır. Karbonhidrat içeriği oldukça düşük, protein içeriği ise orta derecede, yağ içeriği oldukça yüksektir.
Vücut normalde enerji sağlamak için ilk kaynak olarak karbonhidratları kullanır. Ketojenik diyette ise amaç minimum seviyede karbonhidratı vücudumuza alarak vücudumuzun ihtiyaç duyduğu enerjiyi yağ yakımından sağlamaktır. Bu süreçte karaciğer ilk olarak yağları parçalayıp “keton” adı verilen maddelere çevirir. Bunun gerçekleşebilmesi için vücut “ketozis” dediğimiz bir biyolojik sürece girer. Böylelikle yağlar parçalanır ve bu süreçte oluşan ketonlar, enerji kaynağı olarak kullanılmaya başlanır.
Ketojenik diyet, bireylerde gerekli görüldüğü durumlarda hekim ve beslenme uzmanı tarafından kontrollü olarak uygulanmalıdır. Bunlara ek olarak; günümüzde ketojenik diyet, beyin ve sinir sistemi hastalıklarının tedavisine yardımcı olunması amacıyla uygulanabilmektedir.
ARALIKLI ORUÇ
İntermittent Fasting (Aralıklı Oruç) ne tükettiğimizden ziyade yemeği ne zaman tükettiğimizi ele alan bir diyet çeşididir. Hem metabolik sağlığa olumlu etkisiyle hem de ağırlık kaybı sağlamaya katkısı açısından bilimsel olarak kanıtlanmış bir yöntemdir. Son zamanlarda oldukça popüler olan aralıklı orucun birçok çeşidi mevcuttur.
16/8 yöntemi: Aralıklı oruçta en sık kullanılan yöntemdir. 16 saat aç kalıp, geri kalan 8 saatte ise yemek yemenin serbest olduğu bir beslenme düzenidir. 16 saatlik açlık süresinde kalori değeri olmayan soda, maden suyu, şekersiz kahve, bitki çayı gibi içeceklere izin verilir. Saatler bireyin yaşam tarzına göre ayarlanabilmektedir.
5:2 Yöntemi: Bu yöntem ise haftada beş gün normal düzende beslenmeyi geri kalan iki günde ise çok düşük kalorili beslenmenizi destekler.
Eat-Stop-Eat: Haftanın bir ya da iki günü tamamen 24 saat aç kalınmasıyla gerçekleştirilen oruç yöntemidir. Diğer günler normal beslenme düzenine devam edilir.
JUICE DİYET
Sadece çiğ sebze ve meyve sularının tüketildiği bir diyet tarzıdır. Juice diyette temel amaç vücudu arındırmak ve daha dinamik, hafif hissetmeyi sağlamaktır. Bu tarz diyetler uzun süreli uygulanabilecek tarzda diyetler değildir. Sürekli sıvı alarak beslenmek insan fizyolojisine uygun değildir. Yemek yerken “çiğnemek” doygunluk hissi yaratır. Çiğneme eylemi yemekten keyif almamızı sağlar. Yemek aynı zamanda bizler için birer sosyalleşme aracıdır. Hem sosyal açıdan hem fizyolojik açıdan katı tarzda beslenme her zaman hayatımızın temelini oluşturur.
AKDENİZ DİYETİ
Akdeniz’e komşu ülkelerde yaşayan insanlardaki beslenme modelini örnek alan bir diyet modelidir. Akdeniz’e komşu ülkelerdeki pişirme yöntemleri ve yeme alışkanlıklarına yer verilir.
Akdeniz diyetinin öne çıkan özelliği beslenmede taze meyve ve sebzelere ağırlık verilmesidir. Bunun yanında zeytinyağlı sebzeler ve baklagil yemeklerine yer verilir. Kırmızı etin az miktarda, nadir tüketimine izin verilir. Balık ise bu beslenme modelinde önemli bir yere sahiptir. Diyette yağ kaynağı olarak zeytinyağı, fındık, avokado, ceviz gibi besinlere yer verilir. Akdeniz diyeti özellikle kalp ve damar hastalıkları, obezite ve tip2 diyabet hastalıklarında sağlığa olumlu etkileri bilinmektedir.
Uyguladığınız diyet, tek çeşit beslenmeyi destekliyor ve kısa süreli uygulanabilir bir diyet modeli ise temkinli yaklaşmanızı öneririm!