Page 254 - NYXmag_SAYI_004
P. 254

Pusula











                     Gösterge Faiz






                    Faiz açısından ölçüt (benchmark) kabul edilir. Türkiye’de 2 yıllık tahvil faizine denk gelen
                    faiz miktarıdır.
                    CDS’teki artış veya azalışa eşlik ederek piyasalar için ipuçları verir. Devletin borçlandığı faiz
                    miktarı olduğu için, gösterge faizin yükselmesi devletin sırtındaki ağırlığı arttırır ve bu da
                    vatandaşlara ek yük olarak geri dönecektir.

                    Volatilite fazla olduğu için gösterge faiz olarak Türkiye’de 2 yıllık tahvil kullanılır. Volatilite ve
                    faizlerin değişme sıklığı ve ihtimali daha düşük olsaydı daha uzun vadeli tahvili gösterge faiz
                    olarak kullanabilirdik. Örneğin; Amerika’da 10 yıllık tahviller baz alınır. Biz ise, 2 yılın üzerindeki
                    riski almak zor olduğu için 10 yıllık tahvili kullanamıyoruz.







             Politika Faizi



             Bir hafta vadeli repo faizidir. Her ay, Merkez     gibi işlere girmek istemezsiniz. Çünkü aynı parayı
             Bankası tarafından Para Politikası Kurulu’nun      faize yatırdığınızda bu riskleri almadan getiri elde
             (PPK) yaptığı toplantılar sonucu açıklanır. İleri   edersiniz. Bu da ekonomide ve piyasalarda daralmaya
             dönemdeki enflasyon beklentisine göre ayarlanan    işaret eder. Yani, kur hareketini sınırlamak için
             bir değerdir.                                      faizi çok yükseltirseniz, ekonomide daralmaya yol
                                                                açabilirsiniz.
             Merkez Bankası, bankalara para verirken politika
             faizini kullanır. Eğer politika faizi yükselirse   Eğer politika faizleri daha düşük seviyelere çekilirse;
             bankaların masrafları artar ve müşteriye sunulan   para, yattığı yerden para kazanmayacaktır. İnsanlar
             kredi faizlerine yansır. Politika faizinin artması   daha düşük maliyetle bankalardan para satın alarak
             bankaların karlılığını negatif etkileyen bir unsurdur.   (kredi çekerek) işletmeler kurar ve ekonominin
             Eğer politika faizi düşerse, bankalar daha kolay TL   dönmesine dolaylı yoldan katkıda bulunur. Ama
             alabileceğinden kredi aktiviteleri de kolaylaşır, daha   düşük faizin uygulanması için de diğer koşulların
             kolay kredi verirler.                              uygun olması gerekir, tek başına uygulanabilir
                                                                değildir.

             Politika faizi, kurlar ile ters orantılı yapıdadır. Kur
             hareketliliğini sınırlamak isteyen Merkez Bankası,   Yüksek faiz ise bir neden değil, sonuçtur. Faizin
             PPK kararıyla faiz miktarında ayarlama yaparak     yüksekliğinden yakınmak yerine ekonomiden
             kurlara sınırlama getirmeye çalışabilir. Yüksek    başlamak üzere reformlar yapmak gerekir. Tartışmayı
             faiz, piyasaya dolar gelişidir denebilir. Doların   salt faiz seviyesine indirgemek yanlıştır. Düşük
             bulunabilirliğini arttırır ve daha çok bulunabilen,   faize sahip ülkeler, sadece faizi düşürerek o noktaya
             ulaşılabilen maddenin değeri daha düşüktür.        varmazlar, varamazlar. Ekonomik şartların buna
                                                                elverişli olması gereklidir.
             Yüksek faizin dezavantajı tabii ki çoktur. Bir işe
             yatırım yaparak para kazanmaya çalışmak, piyasanın   Tüm bu parametreler göz önünde bulundurularak
             riskini almak demektir. Volatilite yüksekse,       politika faizinin ayarlanması gerekir. Merkez Bankası,
             gündemdeki gelişmelerle işletmeniz zarar görebilir,   bunları dikkate alarak para politikasını belirler,
             kar edemez duruma gelebilirsiniz. Elinizdeki parayı   politika faizini aylık olarak düzenler ve kamuoyuyla
             korumak isteyebilirsiniz ve ev/araba alım satımı   paylaşır.


                                                            NYX
                                                           254
   249   250   251   252   253   254   255   256   257   258   259