Page 101 - NYXmag_SAYI_013
P. 101
Sağlık
5 Meme kanserinin erken teşhisi için neler yapılmalıdır? Hangi tarama yöntemleri kullanılır?
Meme kanserinin erken teşhisinde özellikle kişinin kendini belirli periyotlarla elle muayenesi büyük önem
taşımaktadır. Bunun yanı sıra belirli periyotlarla hekime muayene olmak, yaş grubuna göre ultrason,
mamografi gibi tetkiklerin yapılması da erken tanıda önemlidir. Özellikle 40 yaşından sonra mamografi ile
yıllık kontrol; tarama programının büyük bir kısmını oluşturur. Fakat kişinin genetik yatkınlığı, aile hikayesi,
özgeçmişinde yüksek risk gibi özel durumlar varsa, taramaya daha erken başlayarak kişiye özel tarama
programı oluşturulabilir.
Meme kanseri tedavi yöntemleri hakkında bilgi verebilir misiniz? Tedavideki son gelişmeler nelerdir?
Meme kanserinde tedavi evreye göre yapılmaktadır. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, kemoterapi,
radyoterapi, hormon tedavisi, akıllı ilaç kullanımı seçenekleri bulunmaktadır. Sadece hastalıklı bölgenin
6 çıkarıldığı meme koruyucu cerrahiler, yine estetik olarak yüz güldüren onkoplastik ameliyatlar, memenin içinin
boşaltılıp içine protez implantın veya vücudun kendi dokusunun yerleştirildiği otolog implantlı ameliyatlar
veya meme dokusuyla birlikte cildin tamamının çıkarıldığı işlemler yer almaktadır. Radyoterapi ameliyat
öncesinde ve sonrasında uygulanabildiği gibi seçilmiş hastalarda ameliyat sırasında tek doz
uygulanabilmektedir. Sistemik ilaç olarak da hormon tedavisi, kemoterapi veya akıllı ilaçlar da tedavi
seçenekleri arasındadır.
7 Meme koruyucu cerrahi ile mastektomi arasındaki farklar nelerdir?
‘-ektomi’ eki latincede bir şeyi çıkarmak manasına gelir. ‘Mast’ da latincede meme anlamına gelmektedir. Bu
yüzden ‘mastektomi’ dediğimiz de meme dokusunun tamamının çıkarılmasıdır. Burada da ciltle beraber
tamamen çıkarılması veya artık daha yaygın uygulanmaya başlanan memebaşının ve meme cildinin korunduğu
veya sadece meme cildinin korunduğu, memenin içinin boşaltılıp aynı seansta veya sonraki seanslarda protez
veya otolog implant yerleştirilen ameliyatlar yer almaktadır. Meme koruyucu cerrahide ise sadece memedeki
hastalıklı bölüm çıkarılır. Bunun yanında tümörü büyük olan seçilmiş hastalarda meme koruyucu cerrahi çeşidi
olan onkoplastik cerrahi uygulaması yapılıp estetik açıdan daha iyi sonuçlar elde edilmektedir.
8 Meme rekontrüksiyonu nedir? Ameliyat sonrası rekonstrüksiyon seçenekleri nelerdir?
Meme rekonstrüksiyonu, mastektomi yapıldıktan sonra memenin protezlerle veya vücudun başka bir
bölümünden alınan dokularla tekrardan oluşturulmasıdır. Bu işlem protezlerle yapılabilir. Bunda da tek
aşamalı veya birkaç aşamadan oluşan işlem yapılabilmektedir. Birkaç aşamalı olanlarda doku genişletici
denilen materyaller kullanılıp, asıl konulacak protezin konulacağı doku için yer oluşturulup şartlar
olgunlaştırılıp sonradan asıl protez yerleştirilir. Veya bunlara gerek kalmadan tek seansta mastektomi
sonrasında direk protez konulabilir. Bu protez seçeneğinden başka, vücutta başka bir bölgeden buraya doku
aktarımı şeklinde otolog dediğimiz implant seçeneği de mevcuttur. Bu seçenekte de duruma göre cilt, cilt altı
doku, yağ ve kas doku flepleri dediğimiz dokular kullanılabilmektedir. Bu işlemler de yine hastanın durumuna
göre tek veya çok seansta yapılabilmektedir.
9 Hormon pozitif meme kanseri nedir? Hormon terapisi nasıl işler?
Meme dokusu kadınlık hormonlarına duyarlı bir doku türüdür. Buradan oluşan kanserli hücrelerin bir kısmı bu
hormonlara duyarlı, bir kısmı da duyarsızdır. Duyarlı olmasından kastımız hormonların bu hücreleri uyarıp
büyümesine ve gelişmesine sebep olmasıdır. Biz burada tedavi olarak ya bu hormonların sentezlenmesini
engelliyoruz veya hormonların uyardığı hücre reseptörlerini blokluyoruz ya da her iki yolu da kullanarak
tedaviyi yapabiliyoruz.
10 Meme rekontrüksiyonu nedir? Ameliyat sonrası rekonstrüksiyon seçenekleri nelerdir?
Meme kanserinden korunmak için neler yapılabilir? Kendi kendine meme muayenesi nasıl yapılır?
Önceki sorularda bahsettiğimiz değiştirilebilir risk faktörlerinden uzak durmamız gerekiyor. Bunların tekrar
üzerinden geçmemiz gerekirse sigaradan, alkolden, paketli gıdalardan ve hormon kullanımından kaçınılmalıdır.
Bunların yanında biliyoruz ki çocuk doğurmak ve emzirmek kansere karşı koruyucu rol oynar. Korunma kadar
erken teşhis de çok önemlidir. Bunun için de en önemli şeylerden biri kişinin kendisini elle muayene etmesidir.
Bundan sonra da düzenli olarak kontrollerine gitmeli ve tarama programlarına katılmalıdır.
NYX
101