Page 226 - NYXmag_SAYI_008

REHAN MİSKCİ, Olmadığın Yerler HALİL ALTINDERE, Teneke Polis Arabası
Foto Yeraz serisi Halil Altındere’nin Teneke Polis Arabası adlı işi,

Çalışmalarında azınlık kimliği, aidiyet kaybı ve hafıza sanatçının 70’li yıllarda çocukken oynadığı dönemin
kavramlarını ele alan Rehan Miskci’nin Olmadığın meşhur Gürel marka teneke polis arabasının
Yerler adlı foto kolaj işi, sanatçının babasına ait büyütülmüş formudur. Bir caydırıcılık ve asayiş
bir stüdyo fotoğrafını keşfetmesi sonucu ortaya sembolü olan polis arabası gerçek bir araba
çıkıyor. Türkiye’nin ilk kadın stüdyo fotoğrafçısı boyutuna taşınmış olsa da formu itibariyle korkutucu
Maryam Şahinyan’ın 1959’da çektiği fotoğraf, eser olmaktan uzaklaşmıştır. Gündelik hayatta devlet-
kapsamında ikiye bölünmüş, parçaların arasına bir birey arasındaki köprüde duran ve güvenliğin emanet
orta pano yerleştirilmiştir. Yerini dijital uygulamalara edildiği bu kurum, ilk bakışta çocuksu ve neredeyse
bırakan ve nostaljik bir his yaratan klasik stüdyolar sevimli hale gelirken, eser bir o kadar da tekinsiz
ve onlara has ışık, arka plan ve ekipman gibi ve tuhaftır. Altındere, toplumsal baskıyı, otoriteyi
karakteristik unsurlar, toplumdaki daha geniş ve iktidar mekanizmalarını sorguladığı eserlerini,
boyutta yaşanan sosyal ve kültürel değişimlere malzemeler arasında hiyerarşi gözetmeden üretiyor.
paralel olarak evriliyor. Fotoğrafı tanımsız bir alana Şiddet, tehdit ve tahakkümün hüküm sürdüğü
taşıyan bu temsil, stüdyonun kendisi hakkında konular dahi, sanatçının küçük müdahaleleriyle
zamana ve mekâna bağlı değişen algılara ve üç dokunulabilir, tartışılabilir hale geliyor. Sanatçı bir
boyutlu kurgulara gönderme yapıyor. Çalışma, aynı korku nesnesi olarak polis arabasını oyun alanının
zamanda sergide yer alan diğer eseri Dağ - Foto içine bırakıyor.
Yeraz’a bir giriş niteliğindedir.

PINAR YOLAÇAN, Yılan Kadın
Pınar Yolaçan’ın Yılan Kadın adlı videosu, kadın bedenini göbek dansı, klasik
Hint dansı ve Afrika dansları gibi Batılı olmayan ve antik çağda birer tapınma
ritüeli olan dans formları üzerinden ele alıyor. Anadolu’da kadın bedeni ve
doğurganlık, Çatalhöyük ve Hacılar gibi medeniyetlerde Ana Tanrıça motifi
üzerinden temsil edilmiştir. Ortadoğu’da ve Mısır’da aslında köklü bir tarihe
sahip olan göbek dansı, teorisyen Edward Said’in “Oryantalizm” kitabında
bahsettiği gibi sömürgeciliğin etkisiyle “Batının, “Doğu” kurgusu içerisinde
egzotikleştirdiği bir eğlenceye indirgenmiştir. Eser ismini, yarı kadın yarı yılan
olan ve doğurganlığı simgeleyen Hindu tanrıçası “Nagini” den alıyor. “Oryantal
Didem” olarak bilinen Didem Kınalı’nın, göbek dansının doğduğu yer olan
antik çağ Mısır’ına gönderme yapan karın hareketleri ve titremelerden oluşan
koreografisi solo ritim eşliğinde aktarılıyor. Bu senkronize figürler, ışığın
kostüme yansımasıyla duyusal ve meditatif bir etki kazanıyor.

NYX
226