24 yıldır yeme içme sektöründe etkileşimi yüksek mekânlar tasarlayan 89 Mimarlık ve TXO Design’ın kurucusu Mimar Ayşe Çetin değişen müşteri alışkanlıkları ve estetik anlayışına paralel olarak şarküterilerin de bir kabuk değiştirme sürecine girdiğine dikkat çekerek; ürün çeşitliliği, estetik kalitesi ve hizmet anlayışı ile yeni nesil şarküterilerin gastronominin gözdesi olduğunu söyledi.

Eskisine oranla çok daha fazla ürün çeşitliliğine sahip olan şarküterilerin tüketiciler için olduğu kadar üreticiler için de önemli bir yere sahip olduğuna değinen Mimar Ayşe Çetin’e göre özellikle yöresel ürünlerin şehirli tüketicilerle buluşmasında ciddi bir rol oynayan şarküteriler, ülkemizin gastronomi kültürüne önemli katkılar sağlıyor. Küresel gastronominin popüler ürünleri de hızla  şarküteri raflarında yerini alıyor ve bu ürünlerin mutfağımıza girmesinde şarküterilerin rolü çok büyük.

Şarküterilerin dönüşüm yolculuğu

Şarküterilerin son yıllardaki hızlı gelişimi, ürün kalitesi ve müşteri ilişkileri bakımından yarattığı fark popülerliklerini oldukça artırdı. Zincir mağazaların da benzer konseptleri kendi bünyelerine katması alandaki rekabeti yükseltti ve zamanla şarküterilere ilave bazı fonksiyonlar eklendi. Bu gelişmelerin mimariye yansımasını Mimar Ayşe Çetin şöyle değerlendiriyor: ”Değişen trendleri iyi takip eden işletmeler daha geniş metrekarelerde kasap ve manav gibi bölümleri de bünyelerine dahil ettiler. Özellikle unlu mamul reyonlarının da eklenmesiyle şarküteri algısı yeni bir boyut kazandı. Gelişmiş şarap kavları, çok geniş bir kahve-çay seçeneği, egzotik meyve suları ve nadir likörler de şarküteri dünyasında yerini aldı. Bu genişlemenin işletmelerin mimarisine yansıması kaçınılmaz. Tüketicinin estetik beklentileri artık gerçekten çok yüksek. İşletmenin turşu, pastırma, sucuk kokuları eşliğinde müşterilerini memnun etmesi ise mümkün değil. Havalandırma sistemleri artık mağazalar için çok önemli unsurlardan. Bu yeni dönemde trendler; gıda satışı yapılan mekanların daha hijyenik ve ferah olması, aynı zamanda enerji verimliliğine dikkat edilmesi yönünde.”  

Minimalizm trendi şarküterileri de etkiliyor

Minimalizm anlayışının dünyadaki mimari trendleri de yoğun olarak etkilediğine dikkat çeken Çetin’e göre ürünlerin üst üste, kalabalık bir şekilde mekanı kuşattığı, bolluk hissinin ürünün kendisinin önüne geçtiği eski anlayış artık geride kalıyor. Günümüzde minimal dokunuşlarla ürünlerin ön plana çıkarıldığı bir anlayış giderek daha hakim oluyor. Yeni dünyada temizlik ve ferahlık hissi artık çok daha önemli.

Satışa etki eden mimari dokunuşlar

Uzun yıllar sadece gastronomi sektöründe mekanlar tasarlayan Mimar Ayşe Çetin’e göre ürün lezzetinin tek başrol olduğu günler geride kaldı. Günümüzde müşterilere lezzetli ürünler sunmanın ötesinde, onlara alışveriş boyunca hak ettiği konforu sağlamak hatta yeni deneyimler sunabilmek önemli. Müşteriyi dış dünyadan bir süreliğine koparabilmenin işletmelerin tercih edilmesinde çok belirleyici olduğuna değinen Çetin’e göre doğru yönlendirmeler ve doğru aydınlatma tasarımı gibi birçok mimari detayın kolektif etkisiyle müşterilerin keyifli bir alışveriş yapmasını sağlamak sonunda başarıyı da beraberinde getiriyor. 

Yeni dünyada şarküteriler

Yıllardır benzer şekilde sergilenen ürünler için dünyada artık daha farklı materyaller ve formlar kullanılıyor. Şarküterilerin içine masa konulması da yükselen trendler arasında. Ürün reyonlarının arasında ufak masaların serpiştirilmesini Avrupa’da sıklıkla görüyoruz. Mimar Ayşe Çetin bu uygulamaların ülkemizde de yaygınlaşacağını öngörüyor. Giderek artan sağlıklı beslenme farkındalığı, beslenme tercihlerinin çeşitlenmesi ve gıda hassasiyetlerinin daha çok gözetilmeye başlanması şüphesiz şarküterilerin ürün gamına zamanla daha çok yansıyacak.