Nahit Hanım’ı okurken, kızlı erkekli bir avuç arının, çorak Ankara toprağında, batıyla doğuyu nasıl birleştirdiğine tanık olacaksınız…

Osman Balcıgil’in yeni biyografik romanı Cumhuriyet Gibi Kadın: Nahit Hanım, kitapçı raflarında yerini almaya hazırlanıyor. Nahit Hanım fedakârlıkları ve enerjisiyle olduğu kadar, yaşadığı dramla da aklınızı başınızdan alacak. Kendinizi, Balcıgil’in kaleminden çıkan büyük bir “aşk, macera ve tarih” romanı okumaya hazırlayın.

Ela Gözlü Pars: Celile, Yeşil Mürekkep (Bir Sabahattin Ali Romanı), İpek Sabahlık (Bir Suat Derviş Romanı), Nefesi Tutku Olan Kadın: Afife Jale, Kızıl Çengi (Bir Cahide Sonku Romanı) gibi kitaplarından sonra, yazar şimdi de bir aydınlanma dönemi kadınını Nahit Gelenbevî’yi konu ediniyor…

Hepimizin bildiği gibi, genç cumhuriyet Osmanlı’nın küllerinden, neredeyse bir Zümrüdüanka kuşu gibi doğdu.

Tek farkı vardı bu yeniden doğuş öyküsünün:

Gazi Mustafa Kemal Atatürk liderliğindeki kurucu kuşağın inanılmaz dokunuşu!

Bugün bile, dünyanın her yerinde, düşünen insanlar, bir asır önce meydana gelen bu yeniden yaratılış öyküsü üzerine düşünüyor, konuşuyor!

Nasıl oldu da yirmi küsur yıl gibi kısa bir zaman içinde, Osmanlı İmparatorluğu gibi ayakta durmayı beceremeyen bir doğu toplumundan, çağdaş, modern bir batı ülkesi yaratılabildi?

Bu sorunun cevabını, size, Cumhuriyet Gibi Bir Kadın: Nahit Hanım verecek!

20’li yılların sonlarında Ankara’da öğretmenlik yapmaya başlayan Nahit Hanım, genç cumhuriyetin ilk çalı kuşlarından biriydi.

“Ankara’da öğretmenlere ihtiyaç var!”  

Bu cümleyi duyar duymaz, İstanbul’u bırakıp, inşa halindeki cumhuriyetin çorak başkentine gitmekte zerrece tereddüt etmedi Nahit Hanım.

Genç Nahit Ankara’da sadece edebiyat öğretmeni olmakla yetinmeyecek, Türkiye’nin batılı bir ülke olması için çaba da gösterecekti. Üstelik, bu yolda bizzat örnek teşkil ederek.

Daha on dokuz yaşındayken Atatürk’le dans eden Nahit Hanım, güzelliğiyle olduğu kadar çalışkanlığıyla da dikkat çekti. Mesleği olan edebiyat öğretmenliğini tutkusu haline dönüştürdü, giderek edebiyatçıların koruyucu meleği halini aldı.

Eşiyle birlikte, Ankara’daki evini bir edebiyat mabedine dönüştüren Nahit Hanım’ın toplantılarında, Türk dili, yeni harfler, Çeviri Bürosu ve Dergisi, edebiyat tarihi de konuşuldu, Köy Enstitüleri de. Sinemadan tiyatroya, Türk Ocakları’ndan Halk Evleri’ne kadar, aydınlanmaya dair ne varsa düşünüldü Nahit Hanım’ın edebiyat mabedinde.

Örneğin, Orhan Veli, Melih Cevdet ve Oktay Rifat’ın birlikte kurdukları Garip Akımı’nın doğum yuvasıydı Nahit Hanım’ın evi.

Zaman içinde genç Cumhuriyetin, neredeyse bütün edebiyatçılarının ve sanat severlerinin uğrak yeri halini alacak olan Nahit Hanım’ın evi, birçok dönemin ama özellikle kuruluş yıllarının edebiyatı demektir.

Bir avuç genç aydınla başlayan, giderek büyük bir aydınlanma hareketine, hatta Türk Rönesansı’na dönüşen, bugün de konuya aşina olan herkeste büyük hayranlık uyandıran dönemin kahramanları kimlerdi acaba?

Hangi itici güç, onları durmaksızın ürün veren, sadece kendi etrafını değil tüm ülkeyi ışıtan aydınlanma savaşçıları haline getirmişti?

Nahit Hanım, 30’lu 40’lı yılların Türkiye’sinin gençliğidir!

Osman Bacıgil, Cumhuriyet Gibi Kadın: Nahit Hanım isimli kitabında bu kez de Ankara’nın en kritik yirmi yılını mercek altına alıyor. Bu anlamda, bir büyük efsaneyi, yani Türkiye’nin büyük aydınlanma hamlesini gözler önüne seriyor.

Cumhuriyet Gibi Kadın: Nahit Hanım’ı okurken, kızlı erkekli bir avuç arının, çorak Ankara zemininde, batıyla doğuyu nasıl birleştirdiğine tanık olacaksınız.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, “Sizleri birer kıvılcım olarak gönderiyorum, geriye alevler olarak döneceksiniz!” diyerek imkân sağladığı ve yol gösterdiği gençler, yirmi yıl gibi kısa bir zaman içinde, Türkiye’nin makus talihini yeneceklerdir…

Ya sonra?

Şeyhler, ağalar, tefeciler, bezirganlar, tarikatlar ve emperyalizmin işbirlikçilerinin ülkesidir aynı zamanda Türkiye…

Cumhuriyet Gibi Kadın: Nahit Hanım’ı okurken, şahane bir koşu tutturmuş olan Türkiye’nin, çok geçmeden ayağından nasıl prangalandığına tanık olacak, karalar bağlayacaksınız.

Nahit Hanım, büyük aklı ve enerjisiyle olduğu kadar yaşadığı dramla da aklınızı başınızdan alacak.

Kendinizi, Osman Balcıgil’in kaleminden çıkan büyük bir “aşk, macera ve tarih” romanı okumaya hazırlayın.

---