Writer: Özden Tekirdağ
Date: 06/10/2021
Yaşadığımız mekanları bitkilerle paylaştığımızda onların o ortama kattığı enerjiye açıkçası biz bağımlıyız! Ama konu onlara bakmaya geldiğinde, eğer bu konuyla ilgili bir tecrübemiz yoksa hangimiz bir adım geriye basmıyor ki? Bitki bakmak da bir çok şey gibi adım adım, her gün öğrenip daha iyi olacağınız bir alan…
Onların dilini anlamaya başladığınızda, size gelişip serpilerek cevap verdiklerinde onlarla aranızda mükemmel bir bağ oluşacak. Yapraklarının renginden susadıklarını, gövdelerinin boyundan besin ihtiyaçlarını anlar hale geleceksiniz. Ama bunların hepsi sabırla ve zamanla olacak. Bu yazımızda size bu yola ilk çıktığınızda faydalı olabilecek bilgiler verelim istedik. Aslında ‘Green Thumb’ olmak o kadar da zor değil 🙂
Mekanınızı yeşillendirmeye karar verdiniz. Öncelikle bitki alışverişinizi yaparken dikkate almanız gereken noktalara bakalım.
İlk olarak bitkilerin bir kısmı iç mekan, bir kısmı dış mekan için daha uygundur. Bir iç mekan bitkisini dış mekanda büyütmeye çalışmak mevsimlerin etkilerinin arttığı durumlarda onları kaybetmemize sebep olabilir. Aynı şekilde dış mekan bitkileri de iç mekanlarda mutsuz olabilir.
Bitki satış yerlerinde satılan iç mekan bitkilerinden hangilerini alacağınıza karar verirken bitkiyi koyacağınız konumun ışık seviyesini, havadarlığını ve nem düzeyi gibi şartlarını dikkate almanız gerekir. Her bitkinin ihtiyacı farklıdır. Bu sebeple bitki alacağınız yerin yönlendirmesi büyük önem taşır. Doğru bitkiyi aldıysak şimdi işe başlayalım…
Bitkinizi eve getirdiğinizde onu nereye kayacağınıza karar vermeniz gerekir. Size ışık ihtiyacı ile ilgili bilgilerin verilmesi gerekir. Bir bitkini ışık ihtiyacını anlatmak için farklı tabirler kullanırız; Direk güneş ışığı, bol aydınlık ortam, aydınlık ortam, az ışık.
Bu derecelendirmenin ne anlama geldiğini anlamak ve bitkilerinizi evinizde uygun bölgeye yerleştirmek çok önemlidir.
Direk güneş ışığı; genellikle güney cephe pencere kenarları için kullanılır. Bitkinizin yaklaşık 4-5 saat civarında güneş alması anlamına gelir.
Bol aydınlık ortam; direk yakıcı güneş ışığı olmayan ancak filtrelenmiş ışığı tanımlar. Doğu ve batı cephe pencerelerinden tül arkasından gelen ışık, ya da kuzey cephe pencerenin önü bol aydınlık ortamlardır.
Aydınlık ortam ise pencereden 1-2 metre uzak, ancak ışık seviyesi yüksek ortamı tarif eder. Çoğu tropik tür aydınlık ancak direk ışık almayan ortamları tercih eder.
Az ışık için ise tropik bir ormanda ağaç altındaki ışık seviyesini hayal edebilirsiniz.
Bitkileri en çok fazla sulayarak öldürdüğümüzü biliyor musunuz? Onları unutmamak adına, çok fazla ilgilendiğimizde genellikle fazla sulamış oluyoruz.
Her bitkinin su ihtiyacı türüne, mevsime, toprak miktarına, vb. göre değişir. Bu yüzden bitkinizi rutin bir sulama programına almadan gerçek su ihtiyacını anlamış olmalısınız.
Bazı türler topraklarının hep nemli olmasını isterken, bazıları toprakları tamamen kurumadıkça sulanmaktan hoşlanmazlar.
Öncelikle bitkinizin sudan ne kadar hoşlandığını öğrenmelisiniz. Sulamalarınızı elinizle toprağın kuruluğunu kontrol ederek yapmalısınız. Eğer toprağın tamamen kurumuş olması gerekiyorsa parmağınızla bitkinizin toprağını eşelediğinizde toprağın kuru olduğundan emin olmalısınız. Ne zaman ki yaklaşık olarak sulama sürenizi anlamaya başladınız. O zaman günlük ya da haftalık rutinlere dönüştürebilirsiniz.
Sulama periyodlarınızın yanında her seferinde ne kadar su verdiğinizde önem taşır. Bitkinin toprağının eşit miktarda ıslanması ancak dibinde göllenmemesi gerekir.
Bitkiler için en uygun saksılar altı delik olan saksılardır. Saksı içinde fazla sulamadan kaynaklı biriken su bitki köklerine zarar verir. Bu sebeple saksı seçimlerinizde delikli saksı tercih etmelisiniz. Piyasada bulunan dekoratif saksıların çoğunluğu deliksiz saksılardır. Bu saksıları kullanmak istediğinizde dekoratif saksınıza uygun boyutlu plastik delikli bir saksı kullanarak içine oturtabilirsiniz. Böylelikle dekoratif saksınız bir tabak görevi görecek ve fazla suyun saksı içinde hapsolması engellenecektir.
Dekoratif saksı ya da tabak içinde biriken suların da saksı altında bekletilmemesi gerekir. Aksi durumda bu durum kök çürümesine sebep olabilir.
Bitkileriniz için toprak alırken ihtiyacınızın hangi bitki için olduğu önem taşır. Bazı bitkiler için geçirgen topraklar, bazı bitkiler için nem tutan topraklar gereklidir. Bitkilerinizin ihtiyacını öğrenip uygun toprağı oluşturmak için karışımlar yapabilirsiniz. Kalitesiz ve yanlış toprak kullanımları sineklenme, mantar, kök çürümesi gibi problemlere sebep olabilir.
Toprak karışımına ponza, Hindistan cevizi lifi, torf, perlit, vb. farklı ürünler karıştırılabilir. Bitkinin ihtiyacına göre doğru karışımı bulmalısınız.
Bitkileriniz besin ihtiyacını topraklarından alırlar. Özellikle gelişim dönemi olan bahar ve yaz aylarında besin ihtiyaçları artar. Bu sebeple bu dönemlerde bitkilerinize besin takviyesi yapmak onların daha iyi gelişmesini sağlayacaktır. Bitki besinleri katı ve sıvı formda bulunabilirler. Piyasada kimyasal ve doğal bitki besinleri bulunmaktadır. Doğal gübre olarak ev bitkileri için en çok kullanılan solucan gübresidir. Kimyasal ürünleri kullanırken doğru miktarda ve periyodlarda kullanılması önemlidir. Aksi bir durumda besin bitkiye fazla gelebilir. Doğal gübreleri tüm yıl boyunca, kimyasal besinleri bahar ve yaz aylarında kullanmanız önerilir.
Bu konulara dikkat ettiğinizde bitkilerinizi anlamaya başlamış olacak, ve onların da size gelişerek cevap verdiğini göreceksiniz. Aldığınız bitkinin ismini ve ihtiyaçlarını öğrenmek ilk işiniz olmalıdır. Küçük bir araştırma ile o bitkinin nasıl bir bakım istediğini öğrenip, onunla uzun zamanlar geçirebilirsiniz. Bazen kayıplar yaşanması normaldir, önemli olan kayıpların sebeplerini ve çözümlerini araştırıp öğrenmek ve bir sonraki bitkiyi kurtarmak olmalıdır. 🙂
